مقایسه ترکیبات استخراج شده اسانس گیاه tanacetum sonbolii با روش های استخراج جذبی از فضای فوقانی و تقطیر با آب

مقدمه: تاکنون چندین گونه ی متفاوت از جنس tanacetum در نواحی مختلف ایران گزارش شده است که یکی از آنها، گونه ی sonbolii mozaff. است. برای استخراج اسانس این گیاه شرایط دمایی و زمان مورد نیاز در روش های استخراج، می تواند در ماهیت اسانس استخراج شده تأثیر گذارد. انتخاب روش مناسب استخراج که منجر به جداکردن اسانسی با ماهیتی هر چه نزدیک تر به اسانس طبیعی گیاه باشد، بسیار حائز اهمیت است. هدف: استفاده از روش استخراج جذبی از فضای فوقانی (hs-se) در دو شرایط دمایی طبیعی و بالا برای استخراج اسانس گیاه. روش بررسی: استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی - طیف سنجی جرمی، به منظور بررسی کیفی و کمی ترکیبات تشکیل دهنده اسانس های استخراج شده در شرایط مختلف (طبیعی و دمای بالا). نتایج: روش تقطیر با آب تعداد ترکیب بیشتری (26 ترکیب در 5/96 درصد کل اسانس) را از گیاه استخراج می کند اما این ترکیبات به لحاظ تعداد، نوع و مقدار مواد با ترکیبات استخراج شده از روش hs-se در دمای 23 درجه سانتی گراد (6 ترکیب در 6/95 درصد کل اسانس) متفاوت هستند. به طوری که 81 درصد اسانس این گیاه که با روش hs-se استخراج شده، حاوی مونوترپن های بتا و آلفا پینن است در صورتی که بیشتر از نصف اسانس استخراج شده با روش تقطیر با آب در دمای بالا، سزکویی ترپن های الکلی مانند آلفا کادینول و گلوبولول است. نتیجه گیری: اجزای اصلی اسانس استخراج شده از گونه ی sonbolii mozaff.، با آنچه از دیگر گونه های این جنس گزارش شده، متفاوت است. همچنین، اعمال دما به مدت طولانی منجر به تغییر ماهیت اسانس طبیعی گیاه انتخابی می شود.